Unix Ders 1 : Dosya ve Klasörler ile Çalismak
Dosya ve klasörleri listelemek:
ls(list)
Unix'e ilk login oldugunuzda, bulundugunuz klasör sizin ana(home) klasörünüzdür. Ana klasörünüz kullanici adiniz ile ayni isme sahipdir. Kisisel dosyalariniz ve alt klasörleriniz ana klasör altina kaydedilir.
ls komutu (l ve s harfleri küçük olacak) içerisinde bulundugunuz klasöre ait içerigi listeler.
lk komutu, bulundugunuz klasörde ismi nokta(.) ile baslamayan dosyalari listeler, nokta(.) ile baslayan dosyalar gizlidir ve genelde önemli program ayar bilgilerini tutarlar.
Eger gizli dosyalarida listelemek istiyorsaniz, ls komutu asagidaki gibi çalistirmaniz gerekir.
ls -a
ls komutu gibi diger komutlarda parametreler alirlar. ls komutunun -a disinda aldigi bir çok parametre vardir, bunlari zamanlar derslerimizde anlatacagiz.
Klasör Olusturmak:
mkdir(make directory).
Var olan bir klasör içine yeni klasör olusturabilmek için mk komutu kullanilir. mk komutunu asagidaki gibi kullanarak unixders adinda yeni bir alt klasör olusturalim.
mkdir unixders
Farkli bir klasöre geçis yapmak:
cd(change directory).
cd komutu isminden de anlasildigi gibi, içinde bulunulan klasörden baska bir klasöre geçmek için kullanilir.
biraz önce mkdir komutu ile olusturdugumuz klasör içine girelim.
cd unixders
simdi yeni olusturdugumuz "unixders" klasörü içine "konu1" adinda yeni bir klasör olusturup ls komutunu yeniden çalistirin.
Klasörler:
Biraz önce cd komutu ile "unixders" klasörüne girmistik. simdi bu bu klasör içinde asagidaki komut çalistirin.
ls -a
komutu çalistirdiginiz zaman asagidaki gibi bir liste gelecektir.
Yukaridaki ekran görüntüsünde gördügünüz gibi, kendi olusturdugumuz konu1 isimli klasör disinda (.) ve (..) diye iki tane klasör göreceksiniz. Bu iki klasör sistem bulunan her klasör içinde bulunmaktadir.
Içinde Bulunulan Klasör (current directory) (.)
Unix içinde (.) demek, o anda içinde bulunulan klasör anlamina gelmektedir.
cd .
cd ile nokta arasina bir bosluk birakmayi unutmayin. komutu çalistirdiginizda asagidaki gibi bir çikti alacaksiniz.
Ilk bakista çok kullanisli ve gerekli gelmesede, ilerleyen derslerimizde faydasini göreceksiniz. Bu komut sayesinde içinde bulundugunuz klasör ismini yazma geregi duymayacaginiz için çok zaman kazanacaksiniz.
Üst Klasör (parent directory) (..)
(..) komutu, o anda bulundugunuz klasörün hiyerarside bagli oldugu bir üst klasörü ifade eder. daha önce olusturdugumu konu1 klasörüne kadar asagidaki gibi gidelim ve bu klasörde iken cd .. komutunu kullanalim.
Yukaridaki görüntüde gördügünüz gibi, cd .. kullandigimiz zaman konu1 klasörünün bir üstünden yer alan unixders klasörü içine geçtik.
cd unixders cd konu1 cd ..
cd komutunu hiç bir parametre vermeden direk olarak cd diye çagirirsaniz, hangi klasörde olursaniz olur ana (home) klasörüne geçis yapmis olursunuz. Bu sayede bir çok klasörün içinden tek seferde çikarak ana klasöre kolayca erismis olursunuz.
Pathname (path ismi):
pwd(print working directory).
path isimleri, o anda bulundugunu klasörün dosya sisteminde gerçekte tam olarak nerede oldugunu gösterir. asagidaki gibi konu1 klasörüne kadar girip pwd komutunu çalistirin.
cd unixders cd konu1 pwd
gördügünüz gibi /home/msk/unixders/konu1 gibi bir dönüs aldiniz. buradaki homedan hemen önceki / klasörü root olarak adlandirilir ve hiyerarside en üstte bulunur.
Sizde kendi shell ekraninizda cd, ls, pwd komutlarini deneyerek alistirma yapin. eger nerede oldugunuzu bir an için unutursaniz cd komutunu parametresiz kullanarak ana klasöre döneceginizi unutmayin.
Ana Klasör ve Path ismi ile ilgili bir kaç detay:
ilk olarak cd yazarak ana klasörünüze dönün daha sonra asagidaki komutu yazin.
ls unixders
yukarida gördügünüz gibi unixders klasörü içini listelemis oldunuz. unixders klasörü içinde bulunan konu1 klasörünün içerisinide listeleme istiyorsaniz, ya unixders klasörü içine girip ls konu1 komutunu çalistirmaniz gerekir, yada path ismini yazarak ana klasör içindende listeleme yapabilirsiniz.
ls unixders/konu1
konu1 klasörü içine deneme diye bir klasör olusturdugum için yukaridaki komut asagidaki gibi bir liste döndürür.
Unixde Ana klasör ~ karakteri ile temsil edilir. Herhangi bir klasör içinde iken asagidaki komutu çalistirmak ana klasör dizinin içerigini listeler.
ls ~
Asagidaki komutlarida farkli klasörler içirisinde deneyerek nasil bir sonuç döndürdügünü inceleyin.
ls ~/unixders ls ~/.. ls ~/.
Özet:
| Komut | Açiklama |
|---|---|
| ls | dosya ve klasörleri listeler |
| ls -a | gizlilerde dahil dosya ve klasörleri listeler |
| mkdir | yeni klasör olusturur |
| cd klasöradi | verilen klasör içine giris yapar |
| cd | home (ana klasör) e gider |
| cd ~ | home (ana klasör) e gider |
| cd .. | bir üst klasöre gider |
| pwd | içinde bulundugunuz klasörün tam yolunu verir |